Μέρκελ και Μακρόν διαμορφώνουν την νέα Ευρωπαϊκή Ένωση

Οι ελπίδες που δημιούργησε για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η εκλογή του Εμμανουέλ Μακρόν στην προεδρία της Γαλλίας αρχίζουν να παίρνουν σάρκα και οστά. Το επίπεδο συναντίληψης και συνεργασίας που έχει διαμορφωθεί ανάμεσα στον νέο Γάλλο πρόεδρο και τη γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται ότι θα οδηγήσει πολύ σύντομα σε ρηξικέλευθες αλλαγές στις δομές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως της Ευρωζώνης.

Το πολιτικό θάρρος, η αποφασιστικότητα και ο ρεαλισμός που επιδεικνύει ο Μακρόν στη διευθέτηση των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων της γαλλικής Οικονομίας του έχουν προσδώσει ένα σοβαρό πολιτικό κεφάλαιο, το οποίο φαίνεται να εξαργυρώνεται επί της ουσίας στο Βερολίνο και στη γερμανική κοινή γνώμη.

Ήδη από τις προεκλογικές του εξαγγελίες ο Μακρόν είχε μεταφέρει στη γερμανική Κυβέρνηση τη δέσμευσή του για σοβαρές μεταρρυθμίσεις στη γαλλική Οικονομία και τη δημοσιονομική πολιτική, με ένα διπλό στόχο: α) την ανάκτηση της μειωμένης ανταγωνιστικότητας της Γαλλίας, και β) τη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού στα επίπεδα που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα όμως διεμήνυσε στο Βερολίνο ότι αναμένει και εκείνος σημαντικές παραχωρήσεις από τη Γερμανία όσον αφορά τους θεσμούς της Ευρωζώνης και ένα ευρύ πακέτο επενδύσεων για την ενίσχυση των οικονομιών της ευρωπαϊκής περιφέρειας.

Η γερμανική πολιτική τάξη και η κοινή γνώμη δέχθηκαν θετικά την νίκη του Μακρόν και τις εξαγγελίες του αλλά κράτησαν αρχικά επιφυλακτική στάση καθώς δεν ήταν η πρώτη φορά που μια γαλλική ηγεσία υποσχόταν ευρείες μεταρρυθμίσεις, χωρίς αυτές τελικά να υλοποιούνται. Ο Μακρόν όμως γνωρίζοντας τη γερμανική δυσπιστία προς τη Γαλλία, ξεκίνησε τη θητεία προωθώντας ακριβώς αυτές τις δύσκολες και αντιδημοφιλείς μεταρρυθμίσεις που δεν κατόρθωσαν να υλοποιήσουν οι προκάτοχοί του. Ανακοίνωσε σειρά σοβαρών περικοπών στο γαλλικό προϋπολογισμό με σκοπό την υποχώρηση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ εντός του 2017, αγγίζοντας ακόμη και τα ευαίσθητα αμυντικά κονδύλια. Παράλληλα προώθησε για νομοθετική επεξεργασία τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, η οποία θεωρείται ως η πιο αυστηρά ρυθμισμένη σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η αξιοπιστία του Μακρόν μεταστρέφει τη γερμανική αδιαλλαξία

Οι κινήσεις αυτές του Μακρόν έχουν εντυπωσιάσει τη Γερμανία, καθώς βλέπει στο πρόσωπο του νέου Γάλλου πολιτικού, έναν ηγέτη που έχει τις δυνατότητες και τις προϋποθέσεις να οδηγήσει τη Γαλλία σε ένα δρόμο σταθερότητας και ανάπτυξης και να σταθεροποιήσει το γαλλογερμανικό άξονα στην Ευρώπη, ο οποίος δοκιμάστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια της κρίσης της Ευρωζώνης. Έτσι, άρχισε να μετακινείται και η γερμανική ηγεσία από τη διαχρονική αδιαλλαξία της όσον αφορά μεταρρυθμίσεις στους θεσμούς της Ευρωζώνης που φέρουν μεγαλύτερη εξισορρόπηση μεταξύ των ισχυρών μελών και των χωρών του Νότου και παράλληλα θα φέρουν μεγαλύτερη αμοιβαιοποίηση των κινδύνων, προς όφελος των πιο αδύναμων μελών.

Η πρόταση του Μακρόν για δημιουργία ξεχωριστού προϋπολογισμού για την Ευρωζώνη και η ιδέα της δημιουργίας θέσης Υπουργού Οικονομικών για την Ευρωζώνη άρχισαν να γίνονται αποδεκτές από τη γερμανική Κυβέρνηση. Για πρώτη φορά με τόση σαφήνεια η Καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε την Πέμπτη στο Παρίσι μετά τη συνάντησή της με τον Μακρόν ότι δεν είναι αντίθετη σε αυτές τις προτάσεις, ακόμη και αν απαιτούν αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης.

Ενδεικτικές της αλλαγής πνεύματος στους κύκλους των ισχυρών της Ευρωζώνης είναι οι δηλώσεις την Πέμπτη του διευθύνοντος συμβούλου του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ και του ισχυρού Γερμανού οικονομολόγου Κλέμενς Φούεστ. Ο Ρέγκλινγκ πρότεινε σε συνέντευξή του τη δημιουργία ειδικού ταμείου στην Ευρωζώνη ύψους 100~200 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση κρατών-μελών που αντιμετωπίζουν έκτακτα προβλήματα, ο δε Φούεστ δήλωσε ότι αν οι προτάσεις Μακρόν για την Ευρωζώνη συνδυαστούν με τη θέσπιση διαδικασιών ισχυρού δημοσιονομικού ελέγχου, τότε “μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία”.

Πίεση από τον Μακρόν για μεγαλύτερη αμυντική συνεργασία

Ο άλλος τομέας στον οποίο ο Μακρόν ασκεί ισχυρή πίεση στη Γερμανία είναι η αμυντική συνεργασία. Μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούν πλέον να υπολογίζουν πια στην στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ στο βαθμό που γινόταν στο παρελθόν.

Ήδη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες για ένα πανευρωπαϊκό σχέδιο κοινής αμυντικής πολιτικής, αλλά ο Μακρόν δεν αρκείται σε αυτό και ζητά την ενεργότερη συμμετοχή της Γερμανίας σε στρατιωτικές αποστολές στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, κάτι που η Γερμανία απέφευγε σθεναρά να κάνει τα προηγούμενα χρόνια.

Ορόσημο οι γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου

Το θετικό μομέντουμ που έχει δημιουργηθεί στις γαλλογερμανικές σχέσεις και ευρύτερα στα ευρωπαϊκά θέματα απομένει να αποκτήσει και ουσιαστική μορφή με τη διαμόρφωση των τελικών προτάσεων των δυο μεγάλων κρατών της Ευρώπης. Όπως έχουν ήδη δηλώσει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο Γάλλος ομόλογός του Μπρουνό Λε Μερ, οι δυο χώρες θα καταθέσουν κοινές προτάσεις για την αναβάθμιση και μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου, οι οποίες έχουν μεταβληθεί σε σημαντικό ορόσημο για την ευρύτερη πορεία των ευρωπαϊκών θεμάτων.

Πολλά θα εξαρτηθούν και από τη μορφή που θα έχει ο επόμενος κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο. Αν συνεχιστεί ο μεγάλος συνασπισμός Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, αναμένεται να υπάρξει ισχυρή πολιτική βούληση για ευρείες μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την ενοποίηση της Ευρωζώνης. Αν το κόμμα της Μέρκελ επιδιώξει τη συγκυβέρνηση με τους Ελεύθερους Δημοκράτες, η διάθεση για μεγαλύτερη εκχώρηση οικονομικής κυριαρχίας και αμοιβαιοποίηση ρίσκου δεν θα είναι η ίδια, αλλά η δυναμική που έχουν προσδώσει ο Μακρόν και η Μέρκελ στη ευρωπαϊκή σύγκλιση δεν μπορεί να ανακοπεί.

Η Ευρώπη ετοιμάζεται ήδη για μια νέα εποχή.

fb