Το "δίλημμα των φυλακισμένων" του Plan X

Ένα από τα πλέον γνωστά παραδείγματα της θεωρίας των παιγνίων είναι και το «δίλημμα του φυλακισμένου». Σύμφωνα με το «δίλημμα του φυλακισμένου», είναι αρκετά πιθανό δυο ύποπτοι για κάποιο έγκλημα, εάν εγκλεισθούν σε διαφορετικά κελιά, να καταδώσουν ο ένας τον άλλον ελπίζοντας σε μικρότερη ποινή, ενώ η ορθολογική στάση θα ήταν να μην καταδώσει ο ένας τον άλλον και έτσι λόγω ελλείψεως στοιχείων να τύχουν ευνοϊκότερης ποινής ή να απαλλαγούν.
Θα ήταν μεγάλη ειρωνεία, ίσως και τραγική, να πέσει θύμα αυτού του «παιγνίου» ο ίδιος ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος διδάσκει (πότε άραγε;) αυτό τη θεωρία στους φοιτητές του ΕΚΠΑ.

Από χθες νωρίς το πρωΐ που έγιναν γνωστές οι αποκαλύψεις του Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ, η Κυβέρνηση και Βαρουφάκης μπήκαν σε μια σκληρή αντιπαράθεση για την πατρότητα του επονείδιστου «Plan X». Αρχικά, ο Νίκος Παππάς και ο Νίκος Κοτζιάς σε συνεντεύξεις τους στην ΕΡΤ ισχυρίστηκαν ότι ο Βαρουφάκης επιδίωκε την υπογραφή συμφωνίας το Φεβρουάριο του 2015, με βάση τις δεσμεύσεις της Κυβέρνησης Σαμαρά και ότι «ευτυχώς» η Κυβέρνηση απέφυγε αυτήν την επιλογή διότι θα είχε «οδυνηρές συνέπειες».
Απάντησε σε έντονο ύφος ο Βαρουφάκης αποκαλώντας τους «Τρόικα εσωτερικού» που «τελεί υπό σύγχυση» και λέγοντας «Το μίσος τους, τιμή μου». Λίγο αργότερα δε, αναφερόμενος στο «Plan X», έγραψε στο Twitter πως θα έπρεπε να οδηγηθεί σε Εξεταστική αν δεν προετοίμαζε ένα τέτοιο σχέδιο και υπονοώντας ότι είχε εντολές από τον Αλέξη Τσίπρα. Η εξήγηση δε που έδωσε είναι ότι το «Plan X» έπρεπε να υπάρξει για την περίπτωση που οι δανειστές «προετοίμαζαν σχέδιο Grexit».

Οι αναφορές όμως του Γκαλμπρέιθ στο βιβλίο του δεν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το «Plan X» ήταν ένα σχέδιο ανάγκης (contingency plan) σε περίπτωση που η χώρα εξωθείτο εκτός Ευρωζώνης χωρίς δική της ευθύνη, αλλά ότι επρόκειτο για το σχέδιο που θα εφαρμοζόταν σε περίπτωση ρήξης με τους δανειστές, και ο ίδιος ο Γκάλμπρεϊθ φαίνεται δυσαρεστημένος στο βιβλίο του για το γεγονός ότι το φρικαλέο αυτό σχέδιό δεν ενεργοποιήθηκε.

Το γεγονός ότι το «Plan X» είναι το μόνο σχέδιο που συντάχθηκε, καταδεικνύει ότι σε περίπτωση ρήξης θα εφαρμοζόταν αυτό και όχι κάποιο άλλο «ηπιότερο». Άρα, ρήξη = Plan X, και όχι όπως ισχυρίζεται ο Βαρουφάκης ότι το «Plan X» θα εφαρμοζόταν μόνο αν οι «κακοί» δανειστές μας εξωθούσαν εκτός Ευρωζώνης.

Είναι λοιπόν προφανές ότι οι συγκεκριμένες αποκαλύψεις τρομάζουν τους εμπλεκόμενους, διότι επισύρουν σοβαρότατες πολιτικές και ίσως και ποινικές ευθύνες (το άρθρο 135 παρ.2 του Ποινικού Κώδικα έχει ενδιαφέρον), και ως losers-συμμετέχοντες στο παίγνιο «δίλημμα του φυλακισμένου» προσπαθούν να μεταφέρουν ο ένας την ευθύνη στον άλλο ελπίζοντας σε ευμενέστερη τύχη.

Η υπόθεση όμως αυτή βρίσκεται ακόμη στην αρχή της και αναμένονται αρκετά επεισόδια ακόμη, πριν μάθουμε την αλήθεια για το πόσο κοντά έφτασε το 2015 η χώρα στην επιβολή δικτατορίας και την εν μια νυκτί απόλυτη φτωχοποίηση.