Η συγκρουσιακή πολιτική που ακολουθεί ο Ερντογάν όσον αφορά τις σχέσεις της Άγκυρας με το Βερολίνο, το Κυπριακό και τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και η πιθανολογούμενη νέα επέμβαση του τουρκικού στρατού στη Βόρεια Συρία οδηγούν την Τουρκία σε απομονωτισμό και την απομακρύνουν ακόμη περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ρήξη με το Βερολίνο
Στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 70 ετών έχουν βρεθεί οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Γερμανία μετά τη φυλάκιση από τις τουρκικές αρχές έξη ακτιβιστών, μεταξύ των οποίων ενός Γερμανού και του επικεφαλής του τουρκικού γραφείου του Διεθνούς Αμνηστείας. Είχε προηγηθεί η σύλληψη το Φεβρουάριο του δημοσιογράφου της Die Welt Ντενίζ Γιουτσέλ, ο οποίος κρατείται έκτοτε σε απομόνωση στις φυλακές υψίστης ασφαλείας της Σηλυβρίας αλλά και η άρνηση της τουρκικής κυβέρνησης να επιτρέψει σε Γερμανούς βουλευτές να επισκεφθούν τη βάση του ΝΑΤΟ στο Ικόνιο.
Η απάντηση του Βερολίνου ήρθε με μια ηχηρή αλλαγή πολιτικής απέναντι στην Τουρκία. Την Πέμπτη ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ ενημέρωσε τη γερμανική κοινή γνώμη και τους Γερμανούς τουρίστες ότι η γερμανική Κυβέρνηση δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί για την ασφάλειά τους, καθώς “στην Τουρκία πλέον μπορεί να συμβούν τα πιο απίθανα πράγματα”. Παράλληλα πάγωσαν τα εξοπλιστικά προγράμματα προς την Τουρκία, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η Bild, ενώ ο Υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πως η Τουρκία θυμίζει σε μεγάλο βαθμό το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας και ο Υπουργός Δικαιοσύνης Χάικο Μάας δήλωσε πως όποιος Γερμανός πηγαίνει για τουρισμό στην Τουρκία δεν κάνει τις διακοπές του σε ένα κράτος δικαίου. Το κλίμα επιδείνωσε ακόμη περισσότερο η φημολογούμενη πρόταση του Ερντογάν προς τη γερμανική κυβέρνηση για ανταλλαγή του Γιουτσέλ με Τούρκους αξιωματικούς που έχουν λάβει άσυλο στη Γερμανία, μια πράξη που θυμίζει ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ εμπόλεμων κρατών.
Είχε προηγηθεί πριν από δυο εβδομάδες η έναρξη της αποχώρησης των Γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων από την τουρκική αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ όπου συμμετείχαν στην επιχείρηση κατά του Ισλαμικού Κράτους, μετά την άρνηση των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν τις επισκέψεις Γερμανών βουλευτών.
Παράνομη δράση Τούρκων πρακτόρων στη Γερμανία
Ιδιαίτερη ενόχληση έχει επίσης προκαλέσει στη Γερμανία η δράση Τούρκων πρακτόρων της Υπηρεσίας Πληροφοριών MIT, οι οποίοι απειλούν και εκβιάζουν Γερμανούς πολίτες τουρκικής καταγωγής που είναι αντίθετοι στο καθεστώς Ερντογάν. Ο διοικητής της γερμανικής υπηρεσίας προστασίας του Συντάγματος Χανς-Γκέοργκ Μάασεν δήλωσε ότι η ΜΙΤ προβαίνει σε παράνομες ενέργειες στη Γερμανία και ότι αυτό το ζήτημα πρέπει να αντιμετωπισθεί.
Μήνυμα από τη Γαλλία για την κυπριακή ΑΟΖ
Ως μήνυμα στήριξης των ενεργειακών ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ από τη γαλλική εταιρεία Total ερμηνεύεται η παρουσία της Γαλλίας Υπουργού Άμυνας Φλοράνς Παρλί στην Κύπρο παράλληλα με την παρουσία δυο γαλλικών φρεγατών στη Λεμεσό την προηγούμενη εβδομάδα καθώς ξεκινούσε τις έρευνές του το γεωτρύπανο του ερευνητικού σκάφους West Capella.
Η Τουρκία έχει στείλει στην κυπριακή ΑΟΖ το ερευνητικό σκάφος Barbaros και παρότι αρχικά υπήρξε η εντύπωση ότι θα κατευθυνθεί στο τεμάχιο 11 όπου γίνεται η γεώτρηση από την Total, τη Δευτέρα η Τουρκία εξέδωσε παράνομη Navtex όπου δεσμεύει μέχρι και το Δεκέμβριο περιοχές στα τεμάχια 4, 5, 6 και 7 της κυπριακής ΑΟΖ.
Το σκηνικό έντασης περί την κυπριακή ΑΟΖ έρχεται λίγες μόνο ημέρες μετά την αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας για τη διευθέτηση του Κυπριακού, όπου η Τουρκία επέμεινε στην διατήρηση των επεμβατικών της δικαιωμάτων στην Κύπρο σε όποια μορφή λύσης.
Ενδεχόμενη νέα επέμβαση στη Βόρεια Συρία και σύγκρουση με τους Κούρδους
Στο μέτωπο της Σύρίας δε, έντονη φημολογία υπάρχει τις τελευταίες ημέρες για επικείμενη νέα στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στο βορειοδυτικό κομμάτι της χώρας. Μετά την εισβολή τουρκικών στρατευμάτων τον Νοέμβριο 2016 στην περιφέρεια του βόρειου Χαλεπίου και τις επιχειρήσεις κατά των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στην αλ-Μπαμπ, η Τουρκία φέρεται να έχει στο σχεδιασμό της την κατάληψη του κουρδικού de facto καντονιού στο Αφρίν. Στις αρχές Ιουλίου ο πρώην αναπληρωτής Πρωθυπουργός Κουρτουλμούς δήλωσε πως μια στρατιωτική επέμβαση στο Αφρίν θα είναι “ένα νόμιμο μέτρο για την προστασία της ανεξαρτησίας” της Τουρκίας και πως η τουρκική Κυβέρνηση δεν “μπορεί να παραμένει σιωπηλή”.
Σε μια κλωστή κρέμονται οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Οι εξελίξεις αυτές, όπως και η πρόθεση του κόμματος του Ερντογάν ΑΚΡ και του ακροδεξιού MHP να προωθήσουν την θέσπιση της θανατικής ποινής, έχουν οδηγήσει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα κρίσιμο σημείο. Ήδη υπάρχουν φωνές εντός της ΕΕ που μιλούν ανοικτά υπέρ της διακοπής των ενταξιακών διαδικασιών για την Τουρκία, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα στις 6 Ιουλίου, το οποίο ζητά την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων λόγω της “κατάφορης παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κατάλυσης του κράτους δικαίου από την τουρκική κυβέρνηση”.
Η τουρκική αντιπολίτευση υψώνει το ανάστημά της
Εν τω μεταξύ στο εσωτερικό μέτωπο της Τουρκίας αρχίζει και διαμορφώνεται ένα αντιπολιτευτικό ρεύμα το οποίο πήρε σάρκα και οστά κατά τη διάρκεια της “Πορείας Δικαιοσύνης” που οργάνωσε στις αρχές Ιουλίου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP και κατέληξε σε μια τεράστια συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη. Ίσως η τουρκική κοινωνία να θέλει να στείλει ένα μήνυμα προς τον Ερντογάν πως το έχει παρακάνει με την αυταρχική του διακυβέρνηση.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Ελευθερία του Τύπου στις 23/7/2017