Ο πρώην Υπουργός Οικονομικών Αλέκος Παπαδόπουλος έγραψε σήμερα ένα άρθρο με τη μορφή ανοιχτής επιστολής “προς τους Αρχηγούς των τριών μεγαλύτερων ελληνικών κομμάτων”, όπου ισχυρίζεται με δραματικό ύφος ότι η χώρα διατρέχει κίνδυνο δημοσιονομικού εκτροχιασμού και απειλεί και με “βαριές ευθύνες” τους αρχηγούς των κομμάτων εάν συμβεί κάτι τέτοιο.
Κατ' αρχάς δεν είναι κακό πράγμα να ανησυχεί κάποιος για τη δημοσιονομική πορεία της χώρας. Η πολιτική ιστορία της Ελλάδας είναι γεμάτη από περιπτώσεις όπου ολέθριες πολιτικές οδήγησαν σε δημοσιονομική κατάρρευση και χρεοκοπία της χώρας, με τραγικές επιπτώσεις για τις ζωές των πολιτών, την κοινωνία ευρύτερα και τη διεθνή θέση της χώρας.
Στη σημερινή του όμως τοποθέτηση ο Αλέκος Παπαδόπουλος υποπίπτει σε μια σειρά σοβαρών λαθών και δεοντολογικών σφαλμάτων, που ακυρώνουν το βασικό του επιχείρημα και δημιουργούν και υποψίες πολιτικής μεροληψίας τόσο για το χρόνο, όσο κυρίως για το περιεχόμενο της παρέμβασής του, καθώς κάνει λόγο για σκόπιμη “αποσιώπηση” συγκεκριμένων δημοσιονομικών στοιχείων, τα οποία υποτίθεται ακυρώνουν “τη ρόδινη εικόνα” που προσπαθεί υποτίθεται να παρουσιάσει η Κυβέρνηση.
Χρησιμοποιώντας μεθόδους “μήλα με πορτοκάλια” και “cherry picking”, ο κ. Παπαδόπουλος παρουσιάζει μια μαγική δημοσιονομική εικόνα “κινδύνου”, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχει έως και ανέλπιστη δημοσιονομική βελτίωση. Και αυτό συμβαίνει όχι επειδή το λέω εγώ, αλλά το αναγνωρίζει πρώτα και κύρια η Eurostat και οι δανειστές του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, αλλά και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης όπως η Standard & Poor's πριν από δύο μόλις εβδομάδες.
Συγκεκριμένα:
α. Ισχυρίζεται ο κ. Παπαδόπουλος ότι “αποσιωποιήθηκε” το γεγονός ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2022 έφτασε τα 4,727 δις.
Ποιός ο λόγος να αποσιωποιηθεί το γεγονός ότι ενώ στον Προϋπολογισμό του 2022 που ψήφισε η Βουλή προβλεπόταν έλλειμμα 4% (7,416 δις) και τελικά διαμορφώθηκε μόνο στα 4,727 δις, ήτοι στο 2,3% του ΑΕΠ. Φυσικά η ΕΛΣΤΑΤ δημοσίευσε κανονικότατα ότι το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 4,727 δις, οπότε προσπαθώ να καταλάβω πως έγινε η αποσιώπηση. Ποιά Κυβέρνηση θέλει να αποσιωπήσει το γεγονός ότι κατάφερε να επιτύχει πολύ μικρότερο έλλειμμα από αυτό που είχε εγγράψει στον κρατικό προϋπολογισμό.
β. & γ. Ισχυρίζεται ο ΑΠ ότι το δημόσιο και κρατικό χρέος αυξήθηκαν το 2022 ως ονομαστική αξία.
Μα προφανώς θα αυξανόταν το χρέος όταν υπήρχαν το 2021 και το 2022 δύο σοβαρές κρίσεις, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση. Η ίδια η Κομισιόν έδωσε άδεια στα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αυξήσουν το δημόσιο χρέος τους για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των δύο κρίσεων.
Το θέμα όμως είναι ότι ως προς το ΑΕΠ το ελληνικό χρέος σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ το 2022, λόγω και του πληθωρισμού αλλά και της πολύ μεγάλης αύξησης του ΑΕΠ κατά 5,9%.
Διαπράττει όμως και μία δεοντολογική αυθαιρεσία. Πιάνει ως έτος αναφοράς το 2011, επειδή τότε “κορυφώθηκε η κρίση χρέους”. Αδυνατώ να κατανοήσω ποιά είναι η χρησιμότητα της σύγκρισης με το 2011 όταν το χρέος ήταν 300 δις. Σταθερά έκτοτε ανεβαίνει το χρέος ως ονομαστική αξία. Το 2012 έφτασε στα 305,5 δις, το 2013 ανέβηκε στα 321,5 δις, το 2018 ανέβηκε στα 359 δις καθώς δανειστήκαμε το “μαξιλάρι”, το 2019 έπεσε στα 356 δις και μετά ανέβηκε το 2020 λόγω της πανδημίας στα 374 δις, το 2021 στα 388,3 δις και το 2022 στα 400,3 δις.
Χαρακτηριστικό της θετικής εξέλίξης των δημοσιονομικών και το χρέος είναι τα σχόλια των διεθνών ο΄πικων αξιολόγησης και του γερμανικού Τύπου. Η Standard & Poor's αναφέρει συγκεκριμένα: “Οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας συνεχίζουν να ξεπερνούν τις προσδοκίες μας. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε στο 2,3% του ΑΕΠ το 2022 από 7,1% το 2021, καθιστώντας την εξέλιξη αυτή την πιο επιθετική εξυγίανση μεταξύ όλων των μελών της ΕΕ. Η υπεραπόδοση των εσόδων ήταν κεντρικής σημασίας για τη βελτιωμένη θέση, ενώ οι προσπάθειες να αυξηθεί η ψηφιοποίηση απέδωσε αποτελέσματα με τη μορφή υψηλότερης φορολογικής συμμόρφωσης. Η βελτίωση έρχεται παρά το γεγονός ότι η κρατική στήριξη προς την οικονομία παρέμεινε σημαντική πέρυσι”.
Η δε Handelsblatt έγραψε μόλις πριν από δύο ημέρες: “Η δημοσιονομική επιτυχία είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη, δεδομένου ότι η κυβέρνηση διένειμε πέρυσι ενεργειακές επιδοτήσεις ύψους περίπου δέκα δισεκατομμυρίων ευρώ […] Η κυβέρνηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη πηγαίνει έτσι στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου με υγιή δημόσια οικονομικά”.
δ. Ο ΑΠ αναφέρει ότι αυξήθηκαν οι κρατικές εγγυήσεις στα 29,8 δις, τις οποίες χαρακτηρίζει “εν δυνάμει χρέος”. Το μεγαλύτερο μέρος όμως από αυτές τις εγγυήσεις αφορά τις εγγύησεις για τα κόκκινα τραπεζικά δάνεια, τις οποίες όμως η Eurostat αποφάσισε πριν δύο μήνες ότι δεν πρέπει να εγγραφούν στο δημόσιο χρέος.
ε. & στ. Εδώ ο ΑΠ αναφέρεται στο μέγεθος του ΑΕΠ, λέγοντας ότι υπολείπεται του προ κρίσης ΑΕΠ.
Και εδώ προσπαθώ να καταλάβω τι θέλει να πει ο ποιητής. Το 2022 το ΑΕΠ ανέβηκε κατά 5,9% (!), ενώ το 2023 αναμένεται να ανέβει κατά τουλάχιστον 2,3%, και θα συνεχίσει να ανεβαίνει κατά τουλάχιστον 2% για τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τις προβλέψεις όλων των οίκων αλλά και των θεσμών.
Στη συνέχεια ο ΑΠ κάνει εκτενείς αναφορές στον εσωτερικό δανεισμό του Κράτους από τους κρατικούς οργανισμούς και τα ασφαλιστικά ταμεία. Δεν υπάρχει όμως εδώ τίποτε το διαφορετικό από όσα γίνονταν τα τελευταία 30 χρόνια. Ειδικά από το 2010 και μετά, όταν και χρεοκοπήσαμε, δεν μπορεί πρακτικά να γίνει κάτι το διαφορετικό για να έχει το Κράτος επαρκή ρευστότητα. Φυσικά και πρέπει να σταματήσει αυτό το καθεστώς αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει και μόνο σταδιακά όταν η χώρα μπει σε επενδυτική βαθμίδα και μπορέσει να δανείζεται με καλύτερους όρους.
Πολιτική λαθροχειρία
Και πάμε τώρα στη βασική λαθροχειρία του Αλέκου Παπαδόπουλου, η οποία είναι πολιτική. Εγκαλεί εξ ίσου τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς για τη δημοσιονομική πορεία της χώρας, ωσάν και οι τρεις να έχουν τις ίδιες ευθύνες ή προθέσεις ή εξαγγελίες.
Ξέχασε όμως επιμελώς ή αμελώς ο ΑΠ να αναφέρει πως τουλάχιστον ένας από τους αρχηγούς έχει καταθέσει με δεσμευτικό τρόπο τις προθέσεις του για τη δημοσιονομική πολιτική των επομένων ετών. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα η Κυβέρνηση κατέθεσε -ως όφειλε- στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Μεσοπρόθεσμι Δημοσιονομικό Πρόγραμμα για τα έτη 2023-2026. Εκεί λοιπόν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μέσω της Κυβέρνησης της οποίας ηγείται, δεσμεύεται για περαιτέρω μείωση του ελλείμματος το 2023 στο 1,8% του ΑΕΠ από 2,3% το 2022, στο 0,8% το 2024, στο 0,5% το 2025, ενώ το 2026 προβλέπεται σχεδόν ισοσκελισμένος προϋπολογισμός με το έλλειμμα στο 0,1%. Το δε πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέβει στο 1,1% φέτος, στο 2,1%, στο 2,3% το 2025 και στο 2,5% το 2026.
Το δε δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ θα υποχωρήσει φέτος στο 162,6%, στο 150,8% το 2024, στο 142,6% το 2025, ενώ το 2026 προβλέπεται να υποχωρήσει στο 135,2% και θα έχει πέσει κάτω από τον αντίστοιχο λόγο χρέους της Ιταλίας.
Και ενώ ο Μητσοτάκης έχει δεσμευθεί μέσω της Κυβέρνησής του για τη δημοσιονομική πολιτική της χώρας, γιατί δεν κοιτάζει ο φίλτατος πρώην Υπουργός τις οικονομικές εξαγγελίες του Σύριζα και του ΠΑΣΟΚ και να μας ενημερώσει εάν οι καλοπροαίρετες αγωνίες του για δημοσιονομικό εκτροχιασμό θα βγούνε αληθινοί από τις εξαγγελίες του Αλέξη Τσίπρα και του Νίκου Ανδρουλάκη.
Δείτε εδώ το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα 2023-2026:
Δείτε εδώ την έκθεση της Standard & Poor's:
fb
