Saturday, January 4, 2020

Η δύσκολη εξίσωση της Λιβύης και η Ελλάδα

Ενώ μαίνονται οι συγκρούσεις στα προάστια της Τρίπολης και οι δυνάμεις του Λιβυκού Στρατού υπό τον Στρατάρχη Χάφταρ κερδίζουν μικρό αλλά σημαντικό έδαφος, οι διεθνείς παράγοντες προβληματίζονται για το πως μπορεί να επιτευχθεί επίλυση της κρίσης στη Λιβύη ή έστω κατάπαυση του πυρός. Η Ιταλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ρωσία και η Αίγυπτος βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας, ενώ η τουρκική Εθνοσυνέλευση αναμένεται να εγκρίνει σήμερα το σχέδιο νόμου για την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην “Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας” υπό τον Φαγιέντ αλ-Σαράζ, πυροδοτώντας ακόμη περισσότερο τη σύγκρουση.

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν χρησιμοποιεί ουσιαστικά το χαρτί της αποστολής στρατευμάτων στην Τρίπολη για να εκβιάσει μια ανακωχή και να εξασφαλίσει τη διατήρηση στην εξουσία του εκλεκτού του, του “Πρωθυπουργού” αλ-Σαράζ, ώστε να εξασφαλιστεί η ισχύς του (παράνομου) μνημονίου οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών που συνυπέγραψαν οι δυο ηγέτες στις 28 Νοεμβρίου. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του ίδιου του Ερντογάν στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, σύμφωνα με την οποία η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη έχει ως βασικό σκοπό την προάσπιση του μνημονίου, το οποίο ο Τούρκος ηγέτης χαρακτηρίζει “μεγάλης σπουδαιότητας”. Παρότι προφανώς υπάρχουν και άλλοι λόγοι που η Τουρκία θέλει να προστατεύσει πάση θυσία το ισλαμιστικό καθεστώς της Τρίπολης, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας εμπλέκει τη χώρα του σε έναν πόλεμο προκειμένου να προστατεύσει μια στρατηγική κίνηση που έγινε για να μπλοκαριστούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι δε εξαιρετικού συμβολισμού η σύμπτωση πως την ίδια ημέρα που η Τουρκία θα αποφασίζει επίσημα την εμπλοκή της στον πόλεμο της Λιβύης με σκοπό να μπλοκάρει την Ελλάδα, στην Αθήνα οι ηγέτες της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Κύπρου θα συνυπογράφουν τη συμφωνία για τον τεράστιας σημασίας αγωγό φυσικού αερίου EastMed.

Ενώ οι εξελίξεις στο πεδίο της Λιβύης δεν μπορούν να προβλεφθούν με ακρίβεια, είναι πιθανό τελικά να υπάρξει κατάπαυση του πυρός μέσα στις επόμενες εβδομάδες και να αποφευχθεί η δραματική κλιμάκωση της σύγκρουσης με την άμεση στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας και ενδεχομένως και της Αιγύπτου. Δεν είναι καθόλου η τυχαία η δήλωση χθες του Τούρκου Αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι, πως η Τουρκία ενδέχεται να αναστείλει τη στρατιωτική επιχείρηση στη Λιβύη, εάν “δούμε κάτι διαφορετικό, μια διαφορετική στάση”, υπονοώντας μια κατάπαυση του πυρός. Είναι πολύ λογικό για την τουρκική ηγεσία να θέλει να περιορίσει τα ρίσκα που συνεπάγεται η στρατιωτική εμπλοκή στη Λιβύη, εάν δει ότι επιτυγχάνονται οι βασικοί της στόχοι, που είναι η επιβίωση του καθεστώτος της Τρίπολης και η ισχύς του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Η Ελλάδα από την πλευρά της εισέρχεται πλέον δυναμικά σε αυτό το διεθνοπολιτικό παίγνιο και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζητά επιτακτικά από τον διεθνή παράγοντα την συμμετοχή της Ελλάδας στις συζήτήσεις για το μέλλον της Λιβύης, με προφανή στόχο την προάσπιση των ελληνικών εθνικών συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι ιδιαίτερης σημασίας η αναφορά του Πρωθυπουργού σε πρόσφατη συνέντευξή του πως η Ελλάδα δεν θα συναινέσει σε καμία απόφαση της ΕΕ για τη Λιβύη που δεν θα προβλέπει την ακύρωση του παράνομου μνημονίου Ερντογάν-Σαράζ.


Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στις 2 Ιανουαρίου στην εφημερίδα Φιλελεύθερος

No comments:

Post a Comment