Ο αδίστακτος Σαλβίνι κερδίζει το ιταλικό παίγνιο

Αν υπάρχει ένας κερδισμένος από την ιταλική κρίση των τελευταίων εβδομάδων αυτός είναι ο ηγέτης της Λέγκα Ματέο Σαλβίνι. Ο 45χρονος Μιλανέζος αποδεικνύεται πανούργος πολιτικός παίκτης, ξεκινώντας από πολύ χαμηλά και διεκδικώντας πλέον την πολιτική ηγεμονία στην Ιταλία, παραμερίζοντας τον “δεινόσαυρο” Σίλβιο Μπερλουσκόνι και παίζοντας πλέον στα ίσια με το Κίνημα 5 Αστέρων.

Όσο και να διαφωνεί κανείς με τις ακροδεξιές απόψεις του Βορειοιταλού εθνικιστή, πρέπει να παραδεχτεί κανείς ότι έχει παίξει το πολιτικό παίγνιο επικράτησης με έναν ανατριχιαστικά αριστοτεχνικό τρόπο. Τόσο καλά, που θα πρέπει κανείς να ανησυχεί πολύ σοβαρά για το μέλλον της Ιταλίας και της Ευρώπης όταν ένας αδίστακτος ακροδεξιός επιδεικνύει τέτοιες ικανότητες.

Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι ο Σαλβίνι έκανε τα πρώτα του πολιτικά βήματα στον κομμουνιστικό χώρο, με συμμετοχή ως δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Μιλάνου και υποψηφιότητα το 1997 στις περιφεριακές εκλογές της Βόρειας Ιταλίας με τους “Κομμουνιστές της Παδανίας”, ένα σχηματισμό που ζητούσε την απόσχιση της Βόρειας Ιταλίας από την Ιταλική Δημοκρατία. Η συνέχεια τον βρήκε μετά από μερικά χρόνια στον ακροδεξιό χώρο, από όπου κατάφερε να εκλεγεί ευρωβουλευτής για 14 συνεχή έτη, να αναδειχθεί στην ηγεσία της Λέγκας του Βορρά το 2013 και στις πρόσφατες εκλογές να εκλεγεί και γερουσιαστής στην ιταλική Γερουσία. Η κρίσιμη όμως κίνηση που τον έβαλε στο κεντρικό πολιτικό πεδίο ήταν η επικράτηση στο εσωτερικό της Λέγκας της πρότασής του να αλλάξει το προφίλ του κόμματος και από ένα ακροδεξιό, αποσχιστικό κόμμα της Βόρειας Ιταλίας με ανύπαρκτη απήχηση την υπόλοιπη Ιταλία, να μετατραπεί σε ένα “παν-ιταλικό” κόμμα με συνδυασμούς σε ολόκληρη την Ιταλία. Ο Σαλβίνι είδε έγκαιρα το παράθυρο ευκαιρίας που άφησαν οι ποινικές διώξεις του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και η απώλεια των πολιτικών του δικαιωμάτων και πήρε ουσιαστικά τη θέση του “Καβαλιέρε” ως ο φυσικός ηγέτης της ιταλικής Δεξιάς. Ήταν όμως και αρκετά προσεκτικός ώστε να μην έρθει σε δημόσια αντιπαράθεση μαζί του ώστε να θεωρεί διασπαστικό στοιχείο. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Από τη στιγμή που ο Σαλβίνι επέβαλλε τη Λέγκα ως παν-ιταλικό κόμμα, κόβοντας και τον “Βορρά” από την επωνυμία του, τα ποσοστά του κόμματος εκτινάχθηκαν από περίπου 12% στο 18%, κόβοντας ως επί το πλείστον ψήφους από την Forza Italia του Καβαλιέρε. Το πλέον εντυπωσιακό είναι ότι η Λέγκα του Σαλβίνι πήρε μεγάλα ποσοστά ακόμη και στον ιταλικό Νότο, στον οποίο μέχρι πριν από 2-3 χρόνια ήταν εχθρικός, χρησιμοποιώντας απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για τους “Νοτιο-ιταλούς” όπως “τεμπέληδες” κλπ.

Το μεγάλο μπαμ όμως έγινε μετά τις εκλογές. Το στρατηγικό λάθος του Κινήματος 5 Αστέρων και του ηγέτη του Λουίτζι Ντι Μάιο να δαιμονοποιήσει τον Μπερλουσκόνι λέγοντας ότι αποτελεί μέρος του επαίσχυντου παλιού πολιτικού συστήματος και αναγνωρίζοντας ως σοβαρό συνομιλητή μόνο τον Σαλβίνι λειτούργησε ως το εφαλτήριο για την τελική ανάδειξη του Μιλανέζου ακροδεξιού ως του αδιαφιλονίκητου ηγέτη της ιταλικής Δεξιάς. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να εκτοξευθεί πλέον η Λέγκα δημοσκοπικά από το 18% στο 25%, κανιβαλίζοντας και άλλο τα ποσοστά της Forza Italia που υποβιβάστηκε πλέον σε δευτερεύοντα ρόλο.

Ακόμη πιο φιλόδοξος, ικανός, αδίστακτος και πανούργος όμως φάνηκε ο Σαλβίνι στις διαπραγματεύσεις των τελευταίων εβδομάδων για τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης. Αντιστάθηκε μέχρι τέλους στον διορισμό στη θέση του Υπουργού Οικονομικών του θεωρητικά Νο2 του κόμματος Τζιανκάρλο Τζιορτζέτι, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες ετύγχανε της αποδοχής του Προέδρου της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα και επέμενε πεισματικά στον διορισμό του πρώην καθηγητή του στο Πανεπιστήμιο Πάολο Σαβόνα. Ο 82χρονος καθηγητής οικονομικής ιστορίας είναι γνωστός για τα αντιγερμανικά του αισθήματα και την απέχθεια που τρέφει για το ευρώ και ήταν από μέρες γνωστό μέσω διαρροών από την Προεδρία της Δημοκρατίας ότι ο διορισμός του δεν θα γίνει αποδεκτός. Ο Σαλβίνι όμως επέμενε, και όπως φαίνεται είχε συγκεκριμένο σχέδιο για αυτή του την επιμονή. “Όλως τυχαίως”, δυο ημέρες πριν από την τελική παρουσίαση της λίστας των Υπουργών στον ΠτΔ από τον εντολοδόχο Πρωθυπουργό Τζιουζέπε Κόντε “διέρρευσε” στον Τύπο ένα μυστικό σχέδιο του Σαβόνα από το 2015, ονόματι “Σχέδιο Β”, βάσει του οποίου θα γινόταν έξοδος της Ιταλίας από το ευρώ μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο, κυκλοφορία κρατικών κουπονιών, υποχρεωτική μετατροπή όλων των τραπεζικών καταθέσεων σε “Νέες Λίρες” και ασύντακτο κούρεμα του ιταλικού χρέους. Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτή η δημοσιοποίηση οδήγησε τον Ματαρέλα στην απόρριψη του Σαβόνα ως “επικίνδυνου” για την σταθερότητα της Ιταλίας. Η συνέχεια είναι λίγο ως πολύ γνωστή.

Το αποτέλεσμα της πολιτικής κρίσης είναι η πρόκληση νέων εκλογών για το φθινόπωρο, αλλά με εντελώς διαφορετικά δεδομένα αυτήν τη φορά. Τα ποσοστά της Λέγκας πλέον κινούνται στο 27%~28%, απειλώντας ευθέως την πρώτη θέση του Κινήματος 5 Αστέρων, και είναι αρκετά πιθανό μέχρι το φθινόπωρο η Λέγκα να είναι πρώτο κόμμα στην Ιταλία και ο Σαλβίνι πιθανότατα να είναι ο επόμενος Πρωθυπουργός. Και όλα αυτά χωρίς να έχει εκτεθεί ως εξτρεμιστής, ως διασπαστής της Δεξιάς ή ως μωροφιλόδοξος.

Το νέο αστέρι της ιταλικής πολιτικής αποδεικνύεται πολύ σκοτεινό και εξαιρετικά ικανό.

Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα 'Φιλελεύθερος' στις 30 Μαΐου 2018