Το βράδυ της Τρίτης δεν πρέπει να ήταν ένα ευχάριστο βράδυ για τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι είχε απευθύνει τηλεοπτικό διάγγελμα στους πολίτες της χώρας του και τους ανακοίνωσε ότι η χώρα ζήτησε τη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την παροχή δανείου ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολλαρίων με σκοπό την αντιμετώπιση της δραματικής πτώσης του αργεντίνικου πέσο. Παράλληλα η τουρκική λίρα βρισκόταν και εκείνη σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, κατρακυλώντας το πρωΐ της Τρίτης στο ιστορικό χαμηλό των 4,37 λιρών ανά δολλάριο ΗΠΑ.
Το πρωΐ της Τετάρτης ο Ερντογάν, εμφανώς θορυβημένος (ίσως και τρομοκρατημένος) συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη με τον Υπουργό Οικονομικών Νατσί Αγμπάλ, τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας Μουράτ Τσετίνκαγια και άλλους οικονομικούς παράγοντες της χώρας με αντικείμενο την αντιμετώπιση της ραγδαίας πτώσης του νομίσματος της χώρας. Και μόνη η σύγκλιση της σύσκεψης λειτούργησε κατευναστικά στις αγορές, οι οποίες θεώρησαν ότι ο Ερντογάν έχει συναίσθηση των κινδύνων και η πτώση της λίρας αναχαιτίστηκε, έστω και προσωρινά.
Τι συνέβη λοιπόν και η Τουρκία του “οικονομικού θαύματος” και της φοβερής ανόδου του ΑΕΠ να κινδυνεύει με συναλλαγματική κατάρρευση, ενώ δεν έχει κανένα θέμα εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους της;
Η απάντηση είναι “φταίει για ακόμη μια φορά ο λαϊκισμός και ο κρατισμός”. Η αλματώδης οικονομική άνοδος της Τουρκίας τα τελευταία δυο χρόνια ήταν κυρίως αποτέλεσμα μιας εξωφρενικής πιστωτικής χαλάρωσης και της δημιουργίας μιας θανάσιμης τραπεζικής φούσκας που βασίστηκε σε κρατικές επιδοτήσεις και εγγυήσεις του τουρκικού Δημοσίου για δημόσια έργα και κατασκευαστικά projects. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή του για την Τουρκία όπου έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου για την “υπερθέρμανση” της τουρκικής Οικονομίας, η οποία έχει περιέλθει σε ένα πολύ επικίνδυνο σπιράλ υψηλού πληθωρισμού, υπερχρέωσης των επιχειρήσεων σε ξένο συνάλλαγμα και ραγδαία αυξανόμενου ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.
Η Τουρκία δηλαδή κινδυνεύει να πληρώσει πολύ ακριβά τα λάθη ανάλογων λαϊκιστικών αυταρχικών καθεστώτων: τεχνητό φούσκωμα της Οικονομίας με κρατικές ντόπες σε συνδυασμό με αυταρχική διαχείρηση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες κατακεραύνωνε τις Τράπεζες γιατί είχαν φρενάρει τις αθρόες παροχές δανείων και απειλούσε την κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας διότι “δεν καταβάζει τα επιτόκια για να πάρει ο κόσμος δάνεια”. Προφανώς οι τραπεζίτες έβλεπαν που βαδίζει η κατάσταση και προσπάθησαν να βάλουν φρένο στον κατήφορο. Του Ερντογάν όμως αυτό δεν του άρεσε διότι του χάλαγε το προεκλογικό πάρτυ. Τώρα ζητά απεγνωσμένα τη βοήθειά τους. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν θα προλάβει το σκάσιμο της φούσκας.
Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα 'Φιλελεύθερος' στις 11 Μαΐου 2018
No comments:
Post a Comment