Saturday, June 16, 2018

Αδύνατη η λύση erga omnes πριν από νέες εκλογές στην ΠΓΔΜ

Έξη και πλέον μήνες μετά την έναρξη εντατικών διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση της ΠΓΔΜ για την επίλυση του ονοματολογικού η κατάσταση αρχίζει να ξεκαθαρίζει ως προς τις ρεαλιστικές πιθανότητες επίλυσης του ζητήματος. Η σταθερή θέση της Ελλάδας εδώ είκοσι περίπου χρόνια για λύσης που θα περιλαμβάνει σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων (erga omnes), έχει οδηγήσει τις διαπραγματεύσεις στον πυρήνα του προβλήματος, που είναι η άρνηση του εθνικιστικού κατεστημένου στα Σκόπια να αποδεχθεί αλλαγή του ονόματος που χρησιμοποιούν από το 1944.

Οι σαφείς δηλώσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης του κόμματος VMRO-DPMNE ότι είναι απολύτως αρνητικοί στο ενδεχόμενο αλλαγής της συνταγματικής ονομασίας της ΠΓΔΜ δείχνουν και τα όρια στα οποία έφτασε η διαπραγμάτευση. Σύμφωνα με το Σύνταγμα των Σκοπίων, για την αναθεώρηση του Συντάγματος απαιτείται απόφαση της Βουλής με πλειοψηφίας δυο τρίτων. Με την αντιπολίτευση αντίθετη, είναι αδύνατη η υπερψήφιση της αναθεώρησης του Συντάγματος, άρα και η εφαρμογή της λύσης erga omnes. Και το γεγονός όμως ότι θα απαιτηθεί δημοψήφισμα για την έγκριση από τους πολίτες της λύσης για το όνομα είναι ιδιαίτερα προβληματικό, καθώς για να έχει αυτό δεσμευτική ισχύ θα πρέπει να λάβει μέρος τουλάχιστον το 50% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, κάτι που για πολλούς αναλυτές είναι ιδιαίτερα δύσκολο να συμβεί.

Άρα εφόσον είναι τόσο δύσκολη η τελική συμφωνία αν περιλαμβάνει ρήτρα erga omnes, τότε γιατί ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς και άλλα μέλη της Κυβέρνησης εξέπεμπαν για αρκετές ημέρες αισιόδοξα μηνύματα ότι “είμαστε κοντά σε συμφωνία”; Σε αυτό το ερώτημα υπάρχουν διάφορα σενάρια σκεφτεί κανείς. Είτε ότι υπήρχαν “διαβεβαιώσεις” από τον διεθνή παράγοντα ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα με την αντιπολίτευση στα Σκόπια, είτε ότι η ελληνική πλευρά δεν είχε αντιληφθεί πλήρως τα ουσιαστικά προβλήματα αφού δεν είχε εντάξει την παράμετρο του erga omnes στον αρχικό της σχεδιασμό, είτε ότι εσκεμμένα και προσυνεννοημένα προχώρησε τόσο δυναμικά η διαπραγμάτευση ώστε η κάθε Κυβέρνηση να παίξει το πολιτικό blame game “για την αντιπολίτευση που δεν στηρίζει τη λύση”.

Όποιο και να είναι το παρασκήνιο αυτής της ιστορίας, η πραγματικότητα πλέον είναι πως είναι εξαιρετικά δύσκολο πλέον για τον Αλέξη Τσίπρα να υπαναχωρήσει και να αποδεχθεί σαλαμοποίηση της λύσης με βάση κάποια υπόσχεση μελλοντικής αναθεώρησης του Συντάγματος της ΠΓΔΜ τη στιγμή που η αντιπολίτευση είναι τόσο απόλυτη. Μια τέτοια κίνηση από τον Τσίπρα θα τον καθιστούσε ιδιαίτερα ευάλωτο και το πολιτικό κόστος θα ήταν τεράστιο. Και το VMRO-DPMNE όμως είναι σχεδόν απίθανο να αλλάξει τώρα θέση και να αποδεχθεί αλλαγή του Συντάγματος, αφού θεωρεί ότι τα Σκόπια βρίσκονται ήδη σε οιονεί προεκλογική περίοδο ενόψει των προεδρικώ εκλογών του Απριλίου 2019. Η μόνη ρεαλιστική λύση θα ήταν μια αλλαγή στάσης του VMRO-DPMNE μετά από πρόωρες εκλογές και υπό το βάρος του μπλοκαρίσματος της ευρωατλαντικής πορεία της χώρας τους.
Μέχρι τότε η Ελλάδα δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να επισπεύδει τις εξελίξεις.

Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Φιλελεύθερος στις 4/6/2018

No comments:

Post a Comment