Μετά από άλλη μια εξαιρετική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό, οι συντελεστές του πιο δυναμικού κλάδου της ελληνικής οικονομίας προβληματίζονται δημιουργικά για το μέλλον και για τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται για διατηρηθεί και να ενισχυθεί το θετικό momentum των τελευταίων ετών. Σε μια ημερίδα που διεξήχθη χθες στην Αθήνα με τη συμμετοχή των εκπροσώπων των φορέων του κλάδου, κορυφαίων επιχειρηματιών αλλά και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργού Τουρισμού φάνηκε ότι οι άνθρωποι αυτού του ιδιαίτερα ανταγωνιστικού τομέα της οικονομίας έχουν μια πολύ ρεαλιστική εικόνα για το ποιές βελτιώσεις χρειάζονται και όλοι ανεξαιρέτως ομονοούν ότι υπάρχουν σημαντικές προοπτικές, αρκεί να μην επαναπαυθεί ο κλάδος στις επιτυχίες αλλά να δει τις προκλήσεις και τα προβλήματα ως ευκαιρία για ένα ουσιαστικό άλμα στο μέλλον.
Αυτό που εντυπωσιάζει ιδιαίτερα έναν εξωτερικό παρατηρητή βλέπει τους ανθρώπους του τουρισμού να μιλούν με ειλικρίνεια για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι η παντελής έλλειψη μιζέριας. Σε αντίθεση με άλλους κλάδους που ακόμη δεν έχουν αποβάλλει το αρνητικό ελληνικό σύνδρομο της αδιέξοδης μεμψιμοιρίας, οι άνθρωποι του τουρισμού είναι ρεαλιστές αλλά και οραματιστές ταυτόχρονα. Δεν είναι πρέπει να είναι τυχαίο το γεγονός ότι ως ο πλέον εξωστρεφής κλάδος της ελληνικής οικονομίας, ο τουρισμός δεν έχει περιθώρια για στρουθοκαμηλισμό, μεμψιμοιρία, εσωστρέφεια και καχεξία. Ο έντονος ανταγωνισμός από γειτονικές χώρες αλλά και τα σκληρά μαθήματα της ελεύθερης οικονομίας, όπως ήταν η πρόσφατη άτακτη χρεοκοπία του ταξιδιωτικού γίγαντα Thomas Cook έχουν κάνει όλους τους παράγοντες του τουρισμού πιο σοφούς και πιο δεκτικούς σε καινοτόμες ιδέες και μεταρρυθμίσεις.
Η ραγδαία άνοδος επισκεπτών και τζίρου τα προηγούμενα χρόνια έχουν μεν γεμίσει θάρρος και αισιοδοξία τους επιχειρηματίες και τους εργαζόμενους αλλά όλοι σχεδόν αναγνωρίζουν ότι για να συνεχίσει η θετική πορεία χρειάζονται σημαντικές μεταρρυθμίσεις που πολλές φορές προσκρούουν σε στρεβλές αντιλήψεις περασμένων ετών. Κύρια τροχοπέδη σύμφωνα με τη συντριπτική πλειοψηφία των τουριστικών παραγόντων είναι η αρρωστημένη αντίληψη της ελληνικής γραφειοκρατίας και του βαθέος κράτους. Δεκάδες τα παραδείγματα όπου για κάθε νέα επένδυση, έστω και μικρή απαιτούνται δεκάδες διαδικασίες και εγκρίσεις διαφόρων μανδαρίνων του βαθέος Κράτους. Η σημερινή Κυβέρνηση δείχνει να έχει κατανοήσει το βαθμό των δεκάδων, ίσως και εκατοντάδων μεταρρυθμίσεων που απαιτούνται για να μπορεί ο τουρισμός να ξεδιπλώσει όλες τους δυνατότητες και προοπτικές.
Ο Υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης μίλησε στο συνέδριο “next is now” με αρκετά πειστικό τρόπο και προσγειωμένο τρόπο για τους στόχους και τις προκλήσεις του Υπουργείου του αλλά και της Κυβέρνησης συνολικά, χωρίς να απαξιώσει τις όποιες μεταρρυθμίσεις έκανε η προκάτοχός του Έλενα Κουντουρά. Σε μια σπάνια περίπτωση πολιτικής συναίνεσης, η τέως Υπουργός που μίλησε και αυτή στο συνέδριο είπε ότι τα πράγματα θα πάνε καλά και ακόμη καλύτερα “και με την καινούργια ηγεσία του Υπουργείου” (!).
Η αγορά βέβαια έχει ήδη πάτρει το δρόμο της ανεξάρτητα από πολιτικές ηγεσίες και Κυβερνήσεις αλλά όπως φαίνεται η Κυβέρνηση έχει βρει ένα consensus με την ηγεσία του κλάδου για το πως πρέπει να κινηθούν τα πράγματα. Απορρύθμιση της γραφειοκρατίας, επένδυση σε υποδομές, κίνητρα για επενδύσεις, προώθηση των χρήσεων γης, υποβοήθηση της τραπεζικής αναδιάρθωσης των προβληματικών τουριστικών επιχειρήσεων, νομοθέτηση των εναλλακτικών μορφών τουρισμών, προώθηση του ελληνικού τουρισμού στο εξωτερικό με στοχευμένες καμπάνιες και πολλές ακόμη πρωτοβουλίες που κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Για να μπορέσει όμως η χώρα να ανταπεξέλθει στον μεγάλο ανταγωνισμό των υπολοίπων χωρών της Μεσογείου χρειάζεται κυρίως συνολική αλλαγή νοοτροπίας. Ένα παράδειγμα που ανέφερε ο Θεοχάρης στην ομιλία είναι απόλυτα χαρακτηριστικό των τεράστιων αλλαγών που συντελούνται στις προτιμήσεις των τουριστών, ειδικά εκείνων που προέρχονται από πλούσιες δυτικές χώρες: η αλλαγή τρόπου ζωής με σκοπό την προσαρμογή σε έναν δραστικά πιο οικολογικό τρόπο ζωής, άρα και τουριστικών προτιμήσεων.
Σημαντική όμως είναι και η ανάγκη προσαρμογής των επαγγελματικών δεινοτήτων των επαγγελματιών του τουρισμού σε ένα τόσο ραγδαία μεταβαλλόμενο τρόπο συμπεριφοράς των εύπορων τουριστών, οι οποίοι πλέον ενδιαφέρονται ακόμη και για τους ρύπους των αυτοκινήτων που ενοικιάζουν ή των λεωφορείων που τους μεταφέρουν. Το μοντέλο των περασμένων δεκαετιών, όπου Ευρωπαίοι τουρίστες έρχονταν στην Ελλάδα και ήταν ευχαριστημένοι με μια μέτρια ξαπλώστρα, μια παραλία και ένα βραχολάκι που τους εξασφάλιζε απεριόριστο φαγητό και ποτά, φαίνεται πως αρχίζει να φθίνει. Οι σύγχρονοι συνειδητοποιημένοι τουρίστες από χώρες με ισχυρό βαλάντιο, έχουν περισσότερες απαιτήσεις ποιότητας, δεν ανέχονται πλέον τη βρώμα και τη ρύπανση και αναζητούν πιο ήπιους τρόπους διακοπών. Οι ξενοδόχοι και οι παράγοντες του τουρισμού έχουν αντίληψη αυτών των σημαντικών αλλαγών και φαίνονται έτοιμοι να προσαρμοστούν σε αυτήν την νέα εποχή που έρχεται με ορμή.
Παρόλες τις επιμέρους δυσκολίες και τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή, ή ο φόβος της κλιματικής αλλαγής, ο ελληνικός τουριστικός κλάδος έχει δίκιο να είναι αισιόδοξος. Έχει αποβάλλει τις κακοδαιμονίες του παρελθόντος και με άξια πολιτική ηγεσία μπορεί να ατενίζει με πίστη σε ένα καλύτερο μέλλον.
Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε
στις 6 Δεκεμβρίου στην εφημερίδα
Φιλελεύθερος
No comments:
Post a Comment